„Wypada wspomnieć [...] o znalezisku w Lisiej Jamie, gm. Sierakowice — drewnianej radlicy, łopatkowej, odkrytej przypadkowo w 1964 roku w niecce torfowej. Radlica ta, datowana orientacyjnie na okres halsztacki kultury łużyckiej, stanowi ogniwo w dokonujących się przemianach technik uprawy roli i rozwoju narzędzi rolniczych; przejścia od stosowanego dotychczas wypalania połaci leśnych, celem uzyskania, po wykarczowaniu, żyznej ziemi pod uprawę, do gospodarki ornej sprzężajnej. Drewniana radlica z Lisiej Jamy, własność Muzeum w Kartuzach, eksponowana czasowo w Muzeum Archeologicznym w Gdańsku, to ważny przyczynek, uzasadniający upowszechnianie tej formy uprawy ziemi na glebach niezbyt korzystnych rolniczo — bielicowych, piaszczystych, takich, jakie występują w okolicach Kartuz. Wydarte lasom połacie zagospodarowywano na niewielkie osady, lokalizowane na południowych, nasłonecznionych stokach wyniesień polodowcowych. O strukturze przestrzennej takich osad możemy domniemywać poprzez dane uzyskane z odpowiadających im cmentarzysk. Liczba grobów na typowym cmentarzysku dochodziła do 30, skonstruowanych w formę charakterystycznych skrzyń kamiennych.
Dla Kartuz i okolic najbliższe źródła archeologiczne z tego okresu (650–500 lat p.n.e.), to ślady osadnicze, w postaci drobnych ułamków ceramiki, odkryte na powierzchni ziemi w 1988 r. w pobliskim Grzybnie czy położonej niedaleko granic Kartuz wsi Kiełpino [...]"
Marian Kochanowski Pradzieje. Kartuzy i okolice [w:] Dzieje Kartuz t. 1, Kartuzy 1998, s. 56–57.
|